İşsizlik 20 yılın rekorunu kırdı!!!
İşsizlik 20 yılın rekorunu kırdı
17.03.2009 | Referans
Başbakan Erdoğan'a göre abartılan, Bakan Şimşek'e göre mesleksizlikten kaynaklanan işsizlik aralıkta 20 yıllık tarihinin en yüksek seviyesine çıktı. İşsizlik oranı yüzde 13,6'ya fırlarken işsiz sayısı ise 3 milyon 274 bin kişiye ulaştı.
Başbakan Tayyip Erdoğan işsizliğin abartıldığını ve mevsimsel olduğunu söylerken işsizlik 2008 aralık döneminde önceki yıla göre 3 puanlık artışla yüzde 13,6 ile tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı. İşsiz sayısı ise 838 bin kişi arttı ve 3 milyon 274 bin'e çıktı. Tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 13'ten yüzde 17,3'e fırladı. Rakamlar dört gençten birinin ise işsiz olduğunu ortaya koydu.
20 yılın rekorunu kıran işsizlik oranı en son 2004 yılının ilk çeyreğinde yüzde 12,4'ü görmüştü. Uzmanlar artışın süreceğini işsizlik oranın ise yüzde 15-16 seyivelerine çıkmasını ve işsiz sayısının ise 4 milyonu aşmasını bekliyor. Hükümet üyeleri ise işsizlere İşkur'u adres gösterip eğitimlerini artırmalarını öneriyor. Çalışma Bakanı Faruk Çelik'e göre ise rakamlar sürpriz olmadı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün hane halkı işgücü anketi kasım-aralık-ocak aylarını kapsayan aralık dönemi sonuçlarını açıkladı. Buna göre ekim ayından beri yükselişini sürdüren işsizlik artış oranı daha da hızlandı. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 3.2 puanlık artışla yüzde 15,4, kırsal yerlerde ise 2.6 puanlık artışla yüzde 10,7 oldu.
İşgücündeki büyük artış ise dikkat çekti. Aralık döneminde işgücüne 1 milyon 130 bin kişi eklendi. Aile bireylerinin kriz nedeniyle işini kaybetmesi veya kaybedeği korkusu ve ücret artışlarının baskılanması işgücüne katılımı hızlandırdı. Bu durumun başlangıcı krizin etkilerinin ağırlaşmaya başladığı ekim ayına gidiyor. Ekimden itibaren normal dönemlerde en fazla 500-600 bin kişi artan işgücü birden 1 milyon arttı. İşgücündeki bu yüksek artışa karşın işgücüne katılım oranında 1.5 puanlık küçük bir kıpırdanma yaşandı. Ve işgücüne katılım oranı yüzde 47,7'ye çıktı.
Bu dönemde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 293 bin kişi artarak, 20 milyon 736 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 202 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 91 bin kişi arttı. Bu durum ise kriz nedeniyle kentten köye geri dönüşlerin başladığını gösterdi.
İstihdam edilenlerin yüzde 24,7'si tarım, yüzde 19,7'si sanayi, yüzde 5,4'ü inşaat, yüzde 50,2'si ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0.7 puan, hizmetler sektörünün payının 0.7 puan arttı, sanayi sektörünün payının 1.3 puan, inşaat sektörünün payı ise 0.1 puan azaldı.
Yarım milyon kişi işten atıldı
İşsizlerin yüzde 16,3'üne karşılık gelen 533 bin kişi bu dönemde işinden ayrıldı. İşsizlerin yüzde yüzde 60,6'sını ise 1-5 aydır iş arayanlar oluşturdu. İşsizliklerin sıklıkla iş aradığı bu beş aylık süre de krizin etkilerinin hissedilmeye başladığı ayları gösteriyor.
İşsizlerin 2 milyon 901 bini daha önce bir işte çalışmış. Bu dönemde 1 milyon 124 bin kişi işe yeni başlamış veya iş değiştirmiş bunun toplam istihdam içindeki oranı ise yüzde 5,4.
"Umutsuzlar" olarak bilinen, iş aramayıp, çalışmaya hazır olanların sayısı 548 bin kişi artarak 2 milyon 298 bine çıktı.
Dört gençten biri işsiz
Gençlerde işsizlik oranı genel işsizlik oranından tam 12.1 puan daha yüksek oldu. Yüzde 25,7'ye çıkan genç nüfustaki işsizlik oranı da tarihi zirvesine ulaştı. Önceki yıl aynı dönemde bu oran yüzde 20,6 idi. Krizin etkisiyle genç işsizlikte de yüksek artışlar yaşandı. Ekim ayında oran yüzde 21,5 kasım ayında bu oran yüzde 23,9'a ulaşmıştı.
Kadınlar işgücüne yöneliyor
Kriz nedeniyle aile bireylerinin işlerini kaybetmesi kadınları da işgücüne yöneltti. Bu dönemde kadınların işgücüne katılım oranı 2 puanlık artışla yüzde 24,6 oldu. Eylül, ekim ve kasım aylarında da geçen yıla göre işgücüne katılım oranı artmıştı. Ayrıca işgücü dışında olan evhanımlarının da işgücüne yöneldiği ortaya çıktı. Ev işleriyle meşgul olanlar 2007 aralık ayında 12 milyon 494 bin iken bu yıl 11 milyon 785 bine geriledi.
Türk-İş ekonomik krizin işsizliği artırmasına izin verilmemesini isterken, Hak-İş hızla istihdamı artıracak, işsizliği düşürecek yeni politikalar hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
ŞUBATTA YENİ REKOR BEKLENİYOR
İşsizlik oranında artış hızının artması ve yıllık 838 bin kişinin işsiz kalması 2009 yılı için de endişelere sebep oldu. Mevsimsel etkilerin en yoğun hissedildiği şubat ayında her yıl işsizlik o yılın zirvesine ulaşıyor. 2009 yılının şubat ayında da işsizlik oranının geçen yıla göre en az 3 puan artması ve yüzde 15 civarına ulaşması bekleniyor. Ocakta ise yine yüzde 13-14 düzeyinde işsizlik oranının yakalanması öngörülüyor. Ocak rakamı nisan ortasında, şubat rakamı ise mayıs ayında açıklanacak.
HÜKÜMET NE SÖYLÜYOR
Başbakan Tayyip Erdoğan (6 Mart 2009)
İŞSİZLİK MEVSİMSEL
Biz göreve geldiğimizde işsizlik yüzde 10,7'ydi. Şu anda 12. Burada bir artış var. İddia ediyorum mevsimsel. Mayıstan itibaren tarım, turizm, hizmet sektörü devreye girdiği andan itibaren işsizlikte de olumlu istikamette gelişmeler olacak.
Devlet Bakanı Mehmet Şimşek (8 Mart 2009)
SORUN MESLEKSİZLİK
Sokakta bana geliyorsunuz, 'Sayın bakanım işim yok'... Bu tabii ki beni üzüyor. Ama önemli olan bunu köklü şekilde ülke çapında çözmek. Türkiye'de işsizlik hala çok büyük bir problem ve şu anda maalesef işsizlik artıyor. Her şeyden önce ön teşhisi iyi koymak lazım. İşsizlik önemli ölçüde mesleksizlik problemidir.
Çalışma Bakanı Faruk Çelik (10 Mart 2009)
EVDE OTURMA İŞKUR'A KAYIT OL
İşini kaybeden kardeşimiz varsa bu kardeşimize de işsizlik ödeneği ödüyoruz. İşsiz kahvehanede mi oturuyor, evde mi oturuyor. Git İşkur'a kayıt ol. Meslek kurslarına katılsın. Ayda da 330 milyon para alacaksın. İşini kaybedene işsizlik ödeneği veriyoruz. Bundan daha iyi tedbir paketi olur mu.
RAKAMLAR NEYİ GÖSTERİYOR
SANAYİYİ VURDU
İşsizlik oranı 2008 Aralık ayında yüzde 13,6'ya çıkarak tarihin en yüksek seviyesine çıktı. En çok istihdam kaybı ise 205 bin kişiyle sanayi sektöründe yaşandı. İşsizlikte mevsimsellik etkisi ise inşaat, tarım ve hizmetler sektöründe etkisini hissettiriyor. Bu sektörlerde ise az da olsa istihdam artışı gözlendi. Durum Erdoğan'ın söylediğinin aksine krizin etkisiyle sanayi üretimindeki daralma ve bunun sonucunda yaşanan işten atmalarla ilgili.
MESLEKLİLER İŞSİZ
Nitelikli istihdam sorunu daima gündemde. Ancak aralık ayındaki zirveyi mesleksizlik olarak açıklamak oldukça güç. İşsizlerin eğitim durumuna bakıldığında tam da nitelikli işgücü oluşturması beklenen lise ve mesleki eğitim mezunlarında işsizlik oranını çok daha yüksek olduğu ortaya çıkıyor. Toplam işsizlik oranı yüzde 13,6 iken mesleki ve lise mezunlarında işsizlik oranı yüzde 15,9'a çıkıyor. Yüksek öğretim mezunlarında da işsizlik oranı yüzde 10,6'ya ulaşmış durumda.
İŞKUR'A REKOR BAŞVURU
İşsizlerin evde, kahvede oturmayıp İşkur'a kaydını öneren Bakan Çelik'i de rakamlar yalanlıyor. Kriz nedeniyle eşinin veya ailede çalışan kişinin işini kaybetmesi korkusuyla işgücüne katılmayı çare olarak görenlerin sayısındaki artış işgücünü yükseltti. Aralık döneminde işgücü önceki yıla göre 1 milyon 130 bin kişi arttı. İşkur'a aralık ayında iş için başvuranların sayısı ise yüzde 444,20 artmıştı.
Tarım dışında işsizler
4 milyonu aşabilir
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'den (BETAM) Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve Araştırma Görevlisi Mehmet Alper Dinçer'in araştırmasına göre mevsimsel düzeltme sonrası tarım dışı istihdamın 2008 Temmuz'dan beri 120 bin kişiyi aşkın geriledi. Araştırmaya göre tarım dışı işgücü ise hızlanarak artırmaya devam ediyor. 650 bini 2008'in ikinci yarısında olmak üzere, 2008'in tamamında tarım dışı işsiz sayısının 780 binden fazla arttığını tahmin ediliyor. Mevsimsel düzeltme sonrası, tarım dışında işsizlik oranı, dip noktası olan yüzde 12,3'den yüzde 15,9'a tırmandı. Tarım dışı işgücü artışı bu tempoda devam ederse ve istihdam yerinde sayacak olursa tarım dışı işsizlik oranının 2009'da yüzde 20'yi, işsiz sayısının ise 4 milyonu aşması kaçınılmaz görünüyor.
Betam'ın araştırmasına göre tarım dışı gayri safi milli hasılanın 2008'in son çeyreğinde bir önceki çeyreğe oranla yüzde 3,8'lik bir düşüş göstereceğini ortaya koyuyor.
Öte yandan DİSK Araştırma Bürosu'nun hesaplamalarına göre eylül-aralık 2008'i içeren dört aylık toplamda gerçek işsiz sayısı 3 milyon 200 bin kişi. Ve işsizlik oranı ise aralıkta yüzde 22,5'e çıktı. Yani yaklaşık olarak Türkiye işgücü piyasasının dörtte biri işsiz.